تفاوت بلیت‌های چارتر و سیستمی

بسیاری از ما هنگام خرید بلیت هواپیما معمولا با یک انتخاب مواجه می‌شویم؛ بلیت چارتر یا بلیت سیستمی؟!
همانطور که از معنای واژه چارتر برداشت می‌شود، پرواز چارتر، پروازی است اجاره‌ای، که از طریق کانال‌های همیشگی به فروش نمی‌رسد، بلکه شرکت اجاره کننده، به روش‌های مختلفی اقدام به فروش آن می‌نماید. در این سرویس، تمامی یک هواپیما و یا بخشی از صندلی‌های آن، جهت انتقال یک گروه (به‌عنوان مثال: اعضای یک تیم فوتبال و یا یک گروه توریستی) به‌طور یک‌جا اجاره می‌شود. هرچند این ویژگی مختص هواپیما نبوده، شامل اتوبوس، قطار، هتل و ... نیز می‌شود.

شرکت‌های علاقمند به این نوع خدمات معمولاً اپراتورهای تور، آژانس‌ها و یا شرکت‌های گردشگری (چه داخلی و چه خارجی) هستند که جهت ارائه بسته‌های سفر با قیمت‌های مناسب اقدام به اجاره صندلی‌های یک پرواز و یا حتی اتاق‌های یک هتل (معادل چارتر در مورد اتاق‌های هتل، گارانتی می‌باشد) می‌نمایند. این بلیت‌ها به دلیل اینکه در بیشتر موارد غیرقابل استرداد، کنسلی و تغییر در روز و ساعت می‌باشند، با نزدیک شدن به ساعت پرواز، ارزان‌تر از نرخ اصلی فروخته می‌شوند.

البته شایان ذکر است در مقاله حاضر، منظور از چارتر، پرواز چارتر می‌باشد و نه هواپیمای چارتر. هواپیماهای چارتر، در بسیاری از موارد از لحاظ ابعاد کوچکتر هستند و کمتر از ۱۰ نفر مسافر را جابه‌جا می‌کنند. این هواپیماها با ارائه فضایی کاملا خصوصی به مراتب لوکس‌تر و راحت‌تر هستند و معمولاً از جانب شخصیت‌های مطرح زمینه‌های مختلف، مخصوصاً تجاری و سیاسی، جهت تسریع و تسهیل روند پرواز، اجاره می‌شوند.

در مقابل چارتر، بلیت‌های سیستمی، بلیت‌های منفردی هستند که می‌توان روز و ساعت پرواز را در آن‌ها تغییر داد. این بلیت‌ها به دلیل قابلیت تغییر زمان آن، از قیمت بالاتری برخوردار هستند. برخلاف بلیت‌های چارتر، بلیت‌های سیستمی قابلیت استرداد یا کنسلی دارند، بدین گونه که در صورت استرداد بخشی از هزینه بلیت به عنوان جریمه از مبلغ کل کم، مابقی آن به مسافر بازگردانده می‌شود.
میزان جریمه این بلیت‌ها ارتباط بسیار نزدیکی با زمان اعلام کنسلی از سوی مسافر و همچنین کلاس پروازی آن دارد، به‌صورتی‌که هرچه به تاریخ و ساعت پرواز نزدیک‌تر باشد، بر آن افزوده خواهد شد. هرچند قوانین شرکت‌های هواپیمایی مختلف نیز در تعیین میزان جریمه کنسلی بسیار تأثیرگذار خواهند بود. به طور مثال شرکت هواپیمایی ماهان چنانچه مسافری بلیت خود را، از ساعت ۱۲ ظهر روز قبل از پرواز (داخلی) تا ۳ ساعت مانده به پرواز، کنسل کند جریمه‌ای معادل ۳۰ درصد از مبلغ کل کم کرده، مابقی آن را به مسافر بازمی‌گرداند.
از دیگر تفاوت‌های مهم بلیت چارتر و سیستمی در این است که معمولا قیمت‌ بلیط‌های سیستمی برای کودکان (۲ الی ۱۲ سال) با تخفیف ۵۰ درصدی همراه است، در صورتی که بلیت‌های چارتر اینگونه نیستند و معمولا برای کودکان هزینه‌ای برابر با بزرگسالان در نظر می‌گیرند.