آشنایی با جمهوری آذربایجان

جمهوری آذربایجان یکی از کشورهای تازه استقلال یافته از شوروی سابق و بزرگترین کشور ناحیه قفقاز، در همسایگی ایران از جنوب، ارمنستان و ترکیه در غرب، گرجستان و روسیه در شمال است. این کشور ده میلیون نفری که دارای اکثریت مسلمان است، دیرزمانی جزئی از خاک ایران بوده و در منابع اسلامی از آن به «آران» نام برده می‌شد.

تنوع آب و هوایی مناطق مختلف آذربایجان و نیز ساحل دریای خزر در شرق، در کنار تمدنی چندین هزارساله موجب توجه بسیاری به این کشور گردید بطوریکه در پی تلاش‌های دولت آذربایجان بیش از دو و نیم میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۰ وارد این کشور گردید.
این کشور جزء چهار کشور شیعه مذهب دنیاست و اکثریت مردم آن را آذری‌ها تشکیل می‌دهند اگرچه در منطقه قره‌باغ اکثریت با ارامنه است.

تاریخچه جمهوری آذربایجان

کشفیات باستان‌شناسی، سکونت بشر در این منطقه را به ۱۲ هزارسال قبل برمی‌گرداند. در قرن نهم پیش از میلاد آریایی‌ها و سپس مادها و هخامنشیان بر این منطقه حاکم شدند تا اینکه همچون سایر کشورهای منطقه توسط اسکندر کبیر فتح شد. امپراطوری روم از یک سمت و ایرانیان از سمتی دیگر به این منطقه چشم دوخته بودند و مدام بین آنها دست به دست می‌شد تا اینکه مسلمانان عرب در سال ۶۶۷ میلادی این منطقه را نیز فتح نمودند.
این کشور تا زمان حکومت قاجاریه در اختیار ایران و جزئی از خاک ایران محسوب می‌شد تا اینکه طی عهدنامه گلستان و ترکمنچای به تزارهای روس واگذار شد. در سال ۱۹۱۸ جمهوری دموکراتیک آذربایجان به عنوان اولین حکومت جمهوری در میان کشورهای اسلامی اعلام استقلال نمود اما بعد از دو سال تحت سلطه شوروی درآمد.
سرانجام پس از فروپاشی شوروی، این جمهوری در سال ۱۹۹۱ اعلام استقلال کرد.

طبیعت و جغرافیای جمهوری آذربایجان

جمهوری آذربایجان در جنوب قفقاز  و منطقه اوراسیا و مابین اروپایی شرقی و آسیای غربی قرار دارد. این کشور به طور کلی سه ویژگی جغرافیایی فیزیکی خاص دارد که عبارتند از خط ساحلی آن با دریای خزر در شرق، سلسله کوه‌های قفقاز در شمال و فلات گسترده در بخش مرکزی کشور. کوه‌ها ۴۰ درصد کشور را دربرگرفته‌اند که مرتفع‌ترین آنها کوه «بازاردوزو» با ارتفاعی حدوداً ۴۵۰۰ متری است.

از نظر آب و هوایی این کشور بسیار متنوع است بطوریکه ۹ گونه ناحیه آب و هوایی دارد که به ترتیب جلفا و اردوباد سردترین و گرم ترین مناطق این کشورند. دو رود ارس (آراز) و کورا بزرگترین رودخانه‌های این کشور هستند که هر دو نیز به دریای خزر می‌ریزند.
عوارض گِل‌فشان، در پارک ملی قوبوستان، که نوعی برآمدگی گِل و لای به شکل چشمه هستند و نیز کوه یانارداغ (کوه سوزان) که از گازهای برآمده از دل کوه در حال سوختن است، از شگفتی‌های طبیعی این کشور هستند که خیل عظیمی از گردشگران را به سمت خود جذب می‌کنند.

بهترین وقت سفر به جمهوری آذربایجان

با توجه به آب و هوای این کشور، بهترین زمان سفر فصول بهار و تابستان و نیز اوائل پاییز است.

شهرها و مناطق توریستی جمهوری آذربایجان

تنوع اقلیمی و آب و هوایی، فرهنگ و رسومات خاص و برگزاری جشن‌ها و فستیوال‌های موسیقی سنتی و کلاسیک، وجود شهرهایی باستانی چون گنجه که آثار تاریخی گرانبهایی در خود جای داده‌اند و شهرهایی با جنگل‌ها و کوهپایه‌های سرسبز و انبوه از پوشش گیاهی منحصر بفرد و غنی، سواحل دریای خزر و حمام‌های نفتی منحصر بفرد و ... همه از عواملی هستند که سبب رشد هرساله ورود جهانگردان به این کشور می‌شوند.

شهرها و مناطق مهم و دیدنی جمهوری آذربایجان

• باکو: مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آذربایجان که پایتخت این کشور نیز محسوب می‌شود و آب و هوایی مطلوب دارد. از سال ۱۸۷۱ در این منطقه نفت استخراج می‌شود.
• گنجه: قسمتی در شمال غربی این کشور که نام آن برگرفته از کلمه «گنج» فارسی بوده و دومین شهر بزرگ آذربایجان محسوب می‌شود. این منطقه توسط مغول‌ها بطور کلی نابود شده بود و بعدها پس از بازسازی نقش پررنگی در ادبیات فارسی داشت. گنجه زادگاه شاعران بزرگی چون نظامی گنجوی و نیز بانو مهستی گنجوی بود.
• نخجوان: منطقه‌ای فدرالی و جدا افتاده از خاک این کشور، که با ایران نیز مرز زمینی دارد.
• ناحیه شِکی: منطقه ای سرسبز در نزدیکی مرز گرجستان که شهرهای زیبایی دارد.
• تالیش (تالش): این قسمت که هم‌نام بخشی در ایران نیز هست، شهرهایی چون آستارا، جلیل آباد و ماسالی را دربرگفته است.
• لنکران: شهری جنوبی نزدیک مرز ایران.
• مینگچویر(Mingachevir): شهری بناشده کنار سدی به همین نام که بر روی رود کورا ساخته شده است. این شهر را شهر چراغ‌ها نیز می‌گویند.

• نفتالان: شهری که به سبب چاه‌های نفت سنگین خود معروف شده است. این نفت برای صادرات مناسب نیست ولی به سبب مواد خاصی که دارد در درمان بیماری‌های پسوریازیس، آرتروز و روماتیسم مفید است. بدین سبب استخرهای نفتی درمانی این منطقه بسیار مورد توجه گردشگران و مردم منطقه است.
• سومقاییت (Sumqayit): سومین شهر بزرگ آذربایجان که در کناره دریای خزر - شبه جزیره آبشوران- واقع بوده و فاصله‌ای ۳۱ کیلومتری از باکو دارد.
• خاچماز: بزرگترین مرکز توریستی آذربایجان که با داغستان روسیه هم مرز بوده و ساحلی خیره‌کننده و جنگل‌هایی زیبا دارد.

مردم و فرهنگ جمهوری آذربایجان

بیشتر جمعیت این کشور مسلمان شیعه و ترک زبان هستند اگرچه زبانهای روسی و ارمنی و همینطور تالشی و تاتی نیز در قسمت‌هایی از آن به کار برده می‌شود.
با توجه به سابقه تاریخی این کشور که مدتها جزئی از ایران بود، نزدیکی فرهنگی بسیاری با مردم ایران مشاهده می‌شود. برگزاری جشن‌هایی مانند نوروز از این علائق مشترک دو ملت سرچشمه می‌گیرد. موسیقی‌های محلی آذربایجانی همچون موسیقی مقام و کلاسیک نیز بسیار در میان مردم محبوب است اگرچه روز به روز فرهنگ غربی در حال رشد در این کشور است.
هرساله مسابقات و فستیوال‌های موسیقی معتبری در این کشور برگزار می‌شود که بسیاری از گردشگران برای شرکت در این فستیوال‌ها به این کشور سفر می‌کنند.

نظام سیاسی

بعد از فروپاشی شوروی و اعلام استقلال، نظام جمهوری ریاستی در این کشور حکمفرما شد که رئیس جمهور، فرمانده کل‌قوا بوده و مجلس نمایندگان نیز وظیفه قانون‌گذاری را بر عهده گرفت. این نظام کاملا سکولار است.
امروزه مهم‌ترین مسئله سیاسی این کشور، مربوطه به منطقه تحت اشغال قره‌باغ می‌باشد.

خدمات ارتباطی در جمهوری آذربایجان

سه شرکت عهده‌دار تأمین ارتباطات مخابراتی این کشور هستند که کنسرسیوم آذرفون- وودافون اینترنت نسل سوم نیز ارائه می‌دهد. رومینگ شرکت‌های ایرانسل و همراه‌ اول نیز برقرار است.

تعطیلات رسمی در جمهوری آذربایجان

بیست و یک روز از سال به تعطیلات رسمی اختصاص یافته که مهمترین‌شان سال جدید میلادی (۱-۲ ژانویه)، روز زن (۸ مارس)، روز پیروزی (۹ می)، روز جمهوری (۲۸ می)، عید نوروز (۵ روز)، عید قربان (۲ روز) و عید فطر ( ۲ الی ۳ روز) می‌باشد.